Kırmızı Şarap Çeşitleri
Kırmızı şarap çeşitleri hakkında ne kadar bilgi sahibisiniz? Dünya genelinde 1300’den fazla şarap çeşidi olduğu düşünüldüğünde, çilek aromasından eskimiş deri aromasına kadar binlerce farklı aroma profiliyle karşılaşmamız son derece olağandır. Tek bir şarap çeşidinin lezzet profilini tam anlamıyla tanımlamak neredeyse imkânsız gibi görünür. Bunun nedeni, üzümlerin yetiştirildiği yerden şarabın nasıl yapıldığına kadar, bir şarabın tadına etki eden çok fazla değişken olmasıdır. Bütün farklılıklara rağmen, her bir şarap kendini ele veren, birini diğerinden ayıran temel özellikler taşır. Bunları öğrendiğinizde, yalnızca bir şarabı tanımakla kalmaz, şarapla ilgili neleri sevip sevmediğinizi de çok daha kolayca ayırt edebilirsiniz. Bu da yeni şaraplar keşfederken size yol gösterir.
Şarapta aroma profilleri tanen, asitlik, alkol seviyesi ve tatlılık gibi temel şarap özellikleri ile doğrudan ilgilidir. Bu özelliklerin azlığı/çokluğu şaraptaki lezzet profillerinin yoğun hatta bazen hiç algılanmamasına yol açar. Örneğin; Port şarapları buruk tat ile ilişkili olan tanenler yönünden zengin olasına rağmen yüksek tatlılık ve alkol seviyesi bu şarapları daha az buruk algılanmasını sağlar. Buna benzer birçok örnek verilebilir. Bu bilgiler aslında buzdağının sadece görünen bir kısmı.
Peki, zengin şarap dünyasında maceraya kırmızı şaraplarla başlamaya ne dersiniz?
En yaygın olarak bilinen kırmızı şarap çeşitleri arasında Cabernet Sauvignon, Merlot, Zinfendal, Malbec, Pinot Noir ve Şirazı sayabiliriz Bu yazımızda en yaygın olarak bilinen 6 kırmızı şarabın lezzet profillerini daha yakından inceleyeceğiz.
Farklı kırmızı şarapların lezzet profilleri temel olarak aşağıdaki aroma gruplarına ayrılarak değerlendirilebilir. Bu özellikler kırmız şarapların tanımlanmasında en sık kullanılan terimlerdir.
- Kırmızı – Siyah Meyve Aromaları
- Çiçek Aromaları
- Otsu Aromalar
- Biber/Baharat Aromaları
- Dünyevi Aromalar
- Baharatı ve Vanilya Aromaları
- Burukluk ve Gövde
Kırmızı şarap çeşitleri
- Cabernet Sauvignon
Dünyanın en popüler şaraplık üzüm çeşidi olarak bilinen Cabernet Sauvignon en gövdeli şaraplardan biridir. Bu tür şarapların anavatanı Bordeaux, Fransa’dır. Cabernet Franc ve Sauvignon Blanc üzüm çeşitlerinin doğal bir melezidir. Cabernet Sauvignon, yüksek aroma ve yıllanma potansiyelinin olması nedeniyle çok sevilir. Frenk üzümü gibi siyah meyve aromalarının yanı sıra karabiber, yeşilbiber, hatta bazen dolmalık biber aromaları ile yetiştirildiği bölgeye göre tütün, vanilya, bitter çikolata gibi bazı ince kokuları da fark edebilirsiniz.
Cabernet Sauvignon’ da “yeşil” aroma bileşiği olarak bilinen metoksipirazin veya pirazin daha yüksek seviyelerde bulunur. Düşük seviyelerde bu bileşik karabiber, yeşilbiber ve adaçayı gibi lezzetli aromalar ile şarabı zenginleştirir. Daha büyük miktarlardaki pirazinler bu şaraplarda negatif bir değer olarak kabul edilir. Günümüzde bağcılar, meyveleri daha yoğun hissetmek isteyen tüketiciler için özel budama yöntemleri geliştirerek şaraptaki “yeşilliği” azaltmanın yolunu keşfettiler.
- Merlot
Merlot dünyada en çok ekimi yapılan bir diğer kırmızı şaraplık üzüm çeşididir. Hem Merlot hem de Cabernet Sauvignon, Fransa’nın Bordeaux bölgesinde 1600’lü ve 1700’lü yıllarda ortaya çıktı. Her iki şarap çeşidinin de atası olarak Cabernet Franc üzümü gösterilir. Bu onların kaba tabirle “üvey kardeş “ oldukları anlamına gelir!
Bir kadeh Merlot ile Cabernet Sauvignon arasında ayrım yapmakta sorun yaşadıysanız, kendinizi kötü hissetmeyin. İkisi akraba sayıldığından, farkları söylemek çok zordur. Her ikisi de yeşilbiber aromasını içerdiğinden sizi aldatmasın. Temel farklardan ilki Cabernet Sauvignon’un Merlot’a kıyasla daha tanenli olması gösterilebilir. Cabernet Sauvignon daha uzun bitişe sahip olup, siyah meyve aromalarıyla öne geçer. Merlot, kırmızı meyveler ile daha yumuşak bitişe sahiptir. Üretildiği bölgeye ve üretim tekniklerine göre bu farklılıklar çeşitlendirilebilir.
- Zinfendal
Zinfandel şarabı, tatlı meyvemsi, isli ve egzotik baharat notaları ile oldukça sevilen bir başka kırmızı şaraplık üzüm çeşididir. Böğürtlen, çilek, şeftali ve tarçın notaları ile öne çıkar. Damakta, genellikle yüksek alkollü (%14+ ABV) tam gövdeli, gür ve ağız dolduran bir şaraptır. Yüksek kaliteli Zinfandel’de tanenlerin yüksek olmasını beklenir. (Unutmayın, stiller üreticiye göre değişir!)
- Malbec
Arjantin Malbec’i ele geçirmeden önce, Güney-Batı Fransa’da sadece küçük bir üzüm bölgesiydi. Bugün Malbec, Arjantin’in üzüm bağlarının dörtte üçünü oluşturuyor ve dünyaya buradan yayılıyor. Malbec’i kör tadımlarda ele veren klasik özelliklerinden biri, parlak macenta ve opak mor rengidir. Meyvemsi ve pürüzsüz yapısı nedeniyle genellikle meşe fıçı yıllandırması gerektirmez. Kiraz, ahududu, erik ve böğürtlen aromaları ile bilinir. Tek harman Malbec şarapları oldukça lezzetlidir. Ancak Malbec, çok iyi bir “takım oyuncusu” olduğundan kırmız şaraplarla harmanlanabilir. Malbec ile Cabernet Sauvignon ve Şiraz harmanı oldukça sevilen harmanlardan biridir.
- Pinot Noir
Pinot Noir, dünyanın en popüler hafif gövdeli kırmızı şaraplarından biridir. Uzun, pürüzsüz bir bitişle öne çıkan kırmızı meyve, çiçek ve baharat aromalarıyla bilinir. Düşük tanenli, orta gövdeli bu şarap kiraz, ahududu aromalarının yanı sıra karanfil, ebegümeci gibi aromalarla öne çıkar.
- Şiraz
Fransa’nın Rhône Vadisi’nden gelen zengin, güçlü ve bazen dolgun bir kırmızı şarap çeşididir. Şiraz, Avustralya’nın en çok ekilen üzüm çeşididir. Cabernet Sauvignon’dan daha koyudur ve yüksek miktarda antioksidan içerir. Böğürtlen, yabanmersini, zeytin, biber, karanfil, vanilya, nane, meyan kökü, çikolata, yenibahar, biberiye, tütsülenmiş et ve duman gibi çok çeşitli lezzet profiline sahiptir. Genellikle orta ila yüksek meşe yaşlandırması yapılır.
Şiraz’ı tattığınızda, azalan ve ardından ağızda baharatlı biberli bir nota bırakan bir lezzet profiliyle karşılaşırsınız. Şiraz genellikle Cabernet Sauvignon gibi üzümlerle harmanabilceği gibi hafif gövdeli Grenache ve hatta daha zengin Mourvedre ile harmanlanabilir.
Bilindiği üzere onlarca farklı kırmızı şarap çeşidi mevcuttur. Burada değindiğimiz kırmızı şarap çeşitleri ile sınırlı kalmayıp kırmızı şarap seçimi konusunda daha da ustalaşmak istiyorsanız “İyi bir kırmızı şarap nasıl seçilir?” adlı yazımızı okumayı ihmal etmeyin.
Eğer şarap konusunda yeterince uzman değilseniz şarap seçimi konusunda bazı güçlükler yaşayabilirsiniz. Hele ki farklı stillerde, farklı üretim teknikleri kullanılarak üretilmiş şarapların çeşitliği işleri daha da zorlaştırabilir. Ancak damağınızı ve koku profilinizi eğiterek zamanla farklı bölgelerden üretilmiş aynı çeşit şaraplar arasındaki farkları daha iyi anlayabilirsiniz. Kendinizi bu alanda geliştirmek isterseniz “Le Nez du Vin ile Koku Duyusu nasıl geliştirilir?” adlı yazımızı da okumanızı öneririz. Ayrıca burnunuzu eğitmek isterseniz 6’lı, 12’li, 24’lü ve 54’lü Le Nez du Vin şarap aroma setlerimizi mağazamızı ziyaret ederek inceleyebilirsiniz.
Dünyaca Ünlü Şarap Aksesuarların İncelemek İçin Buraya Tıklayın!